در صنعت ساخت و ساز روش های متعددی برای اجرای سقف ساختمان ها وجود دارد. استفاده از هر کدام از این روش ها بر اساس نیاز پروژه و اولویت های کارفرما تعیین می شود. مسائلی چون بودجه مورد نیاز برای پروژه، نوع معماری به کار رفته، میزان استفاده از ستون و المان های باربر، تعداد طبقات و حتی نوع کاربری ساختمان دیگر مواردی هستند که در تعیین نوع سقف مورد نیاز دخالت دارند.
ما نیز در این نوشته از سری مقالات فرازمان قصد داریم به معرفی دو نوع اجرای سقف رایج در ایران یعنی سقف وافل و یوبوت بپردازیم. در ادامه با ما همراه باشید تا با این مدل سقف ها، شیوه اجرا و تفاوت آن ها آشنا شوید.
چگونگی اجرای سقف وافل
سقف وافل، سقف مشبک یا همان سقف تیرچه متعامد نوعی سقف دو طرفه است که در آن تیرچه های T شکل در دو جهت بار را حمل کرده و به المان های باربر منتقل می‌کنند. استفاده از سقف وافل سابقه تاریخی طولانی دارد به طوری که در بناهای باستانی با دهانه بزرگ به دفعات از آن ها استفاده شده. در دوران معاصر نیز این شیوه برای اولین بار در آمریکا و اروپا رواج و توسعه یافت و پس از آن در سراسر دنیا تبدیل به شیوه رایج برای اجرای سقف شد.
نمونه قالب گذاری وافل
برای اجرای سقف وافل در ابتدا عمل شمع بندی انجام میشود. این شمع ها حکم نگهدارنده موقت سقف را دارند، بنابراین استحکام آن ها بسیار مهم است. در مرحله بعد بر روی شمع ها قوطی گذاشته می شود. قوطی پایه نگهدارنده قالب است و در اجرای آن می توان برای هر قالب دو قوطی در نظر گرفت یا این که دو قالب یک قوطی مشترک برای نشیمن داشته باشند.
بعد از اجرای قوطی کشی نوبت به خود اجرای قالب وافل می‌رسد که به صورت مرتب بروی قوطی قرار می گیرد. این قالب ها قرار است نقش نگهدارنده بتن را ایفا کنند بنابراین باید کاملا ثابت درذ کنار هم گذاشته شوند. در مرحله آخر روی قالب ها آرماتوربندی شده و در نهایت بتن ریزی و عمل آوری بتن انجام می شود. پس از خشک شدن بتن شمع، قوطی و قالب وافل از زیر سقف جدا شده و یک سقف مشبک زیبا برای ما پدیدار میشود.
[elementor-template id=”4364″]
سقف یوبوت چیست و چطور اجرا می شود؟
سقف یوبوت جزء سقف های مجوف یا حفره دار است یعنی وجود بلوک های توخالی در آن باعث می شود تا از بتن کمتری استفاده شده و در نهایت وزن سقف کاهش پیدا کند. این بلوک های توخالی که غالبا از جنس پلاستیک هستند با قرارگرفتن در وسط ضخامت سقف و ایجاد فاصله بین آنها ، سقفی بصورت تیرچه های متعامد با شکل I در خواهند آمد. وجود لایه آرماتور زیرین سقف باعث استحکام بیشتر این سیستم شده است.
برای ساخت سقف یوبوت در ابتدا شمع بندی سقف انجام می شود. بر روی این شمع ها قالب زیرین سقف قرار می‌گیرد تا نقش نگهدارنده بتن را ایفا کند. در مرحله بعد آرماتوربندی لایه زیرین قالب را داریم. توجه کنید که سقف یوبوت به صورت دو لایه آرماتور است به طوری که بالا و پایین قالب را بتن و آرماتور فرا می گیرد.
قالب زیرین برای نگهداری بتن در سقف یوبوت
پس از آرماتوربندی لایه زیرین، قالب های ماندگار سقف یوبوت بر روی آن قرار گرفته و دوباره در سطح بالایی آن آرماتوربندی صورت می گیرد.
در مرحله آخر بتن سقف ریخته می شود. دقت کنید که بتن مورد استفاده در این روش باید از روانی (اسلامپ) بالا به همراه فوق روان کننده برخوردار باشد. ضمن اینکه در ویبره کردن بتن، جهت پر شدن زیر قالب ها باید دقت زیادی شود.
تفاوت سقف وافل و سقف یوبوت
سقف وافل و یوبوت را می توان از چند جنبه با یکدیگر مقایسه کرد. اول از همه در مورد قالب های استفاده شده در دو روش می توان صحبت کرد. در سقف وافل قالب پس از بتن ریزی جدا شده و در نتیجه می‌توان از آن تا زمان استهلاک استفاده کرد. اما در سقف یوبوت قالب درون بتن باقی می ماند و هزینه اضافی را متوجه پروژه می کند.
مورد بعدی دو لایه بودن بتن در سقف یوبوت است که باعث افزایش وزن مرده سقف می شود. این مشکل در سقف وافل وجود نداشته و سقف ضمن برخورداری از وزن کمتر، با هزینه پایین تری نیز اجرا می شود.
سطح زیرین سقف یوبوت مشابه با دال بتنی معمولی بوده و صاف و یکدست است در صورتیکه سقف وافل بدلیل فرم قالب های سقف بصورت شبکه ای و دارای حفره است.
در سقف وافل خود قالب حکم نگهدارنده بتن را دارد. اما در روش یوبوت باید مرحله اضافه برای ایجاد قالب زیرین در سقف اجرا شود. این موضوع خود باعث افزایش زمان اجرای پروژه و اعمال هزینه اضافه می شود.
نمونه قالب یوبوت
در نهایت از نظر سهولت و سرعت اجرا نیز می توان سقف وافل را نمونه ای بهتر از یوبوت دانست. چرا که هم از مراحل کمتری برخوردار است و هم ساده تر اجرا می شود.
در سقف وافل خود قالب حکم نگهدارنده بتن را دارد. اما در روش یوبوت باید مرحله اضافه برای ایجاد قالب زیرین در سقف اجرا شود. این موضوع خود باعث افزایش زمان اجرای پروژه و اعمال هزینه اضافه می شود.
در نهایت از نظر سهولت و سرعت اجرا نیز می توان سقف وافل را نمونه ای بهتر از یوبوت دانست. چرا که هم از مراحل کمتری برخوردار است و هم ساده تر اجرا می شود
مزایا و معایب سقف وافل و یوبوت
با اجرای سقف یوبوت، سقف در نهایت سنگین تر بوده و سازه از مقاومت کمتری در برابر زلزله برخوردار می شود. اما از طرفی دو لایه بودن بتن در سقف باعث می شود تا سقف از عایق بهتری برخوردار باشد. این موضوع یکی از معایب سقف وافل نیز به شمار می رود به طوری که این سقف به نسبت یوبوت در برابر آتش سوزی و نفوذ صوت از مقاومت کمتری برخوردار است.
در مقابل سقف وافل شکل مشبک زیبایی از خود باقی می گذارد، به طوری که می توان در محیط هایی چون پارکینگ، برای آن از سقف کاذب استفاده نکرد.
عیب بعدی سقف یوبوت در مقابل وافل باقی ماندن قالب سقف درون بتن است که هزینه بیشتری را به پروژه تحمیل می کند. در مقابل سقف وافل هزینه اجرای پروژه را تا حد زیادی کاهش می دهد.
در مورد شباهت های دو سقف نیز می توان به امکان پوشش دهانه بزرگ هر دوی آن ها اشاره کرد. به طوری که در پروژه های شهری با دهانه های بزرگ و تعداد ستون کم می توان از هر دو این سقف ها استفاده کرد.
سقف وافل با مقطع T شکل، سقف پیش تنیده با مقطع I شکل
در انتها شما می توانید برای تهیه انواع قالب سقف وافل و یوبوت به فروشگاه شرکت ساختمانی فرازمان آداک سپهر مراجعه کنید. ما در فرازمان در تمامی مراحل طراحی تا اجرای پروژه همراه شما خواهیم بود. تنها کافیست با کارشناسان ما تماس بگیرید تا از نحوه انجام کار اطلاع حاصل کنید.
سوالات متداول
- آیا سازه ای که با سقف یوبوت طراحی شده باشد را می توان در میانه کار به وافل تغییر داد؟
بله، بدلیل رفتار سازه ای مشابه امکان این کار وجود دارد و حتی در مواردی امکان بهینه تر شدن سازه هم وجود دارد.
- برای هر مترمربع سقف چه تعداد قالب یوبوت مورد نیاز است؟
بستگی به طرح سازه چیزی در حدود 3 عدد بلوک یوبوت برای هر مترمبع زیربنای سازه نیاز است.
- چه ابعادی برای بلوک یوبوت میشه استفاده کرد و چه قیمتی هستند؟
طول و عرض بلوک ها معمولا ثابت هست و تنها ارتفاع آنها تغییر میکند که بستگی به دهانه مورد نظر شما دارد. برای بحث هزینه خرید با مسئول واحد فروش تماس بگیرید.
- برای اجرای سقف یوبوت احتیاجی به استفاده از بتن خود متراکم هست؟
خیر، با قالب های یوبوت اصلاح شده که بصورت حفره دار هست امکان ویبره و تراکم بصورت کامل وجود دارد. ولی بتن ریزی بهتره در دو لایه انجام بشه و لایه اول بصورت کامل ویبره بشه.
- دستمزد اجرای یوبوت بیشتره یا وافل؟
بدلیل اینکه در سقف یوبوت قالب برداری از سقف ندارید و در سقف وافل هم احتیاج به قالب بندی کلی زیر سقف ندارید هزینه اجرا تقریبا یکسان است.
منبع: فرازمان